Chuẩn hóa Tiêu chuẩn Tổ Yến – “Chìa khóa vàng” nâng tầm chất lượng yến sào Việt Nam

Mục tiêu cốt lõi của việc chuẩn hóa nhằm thiết lập cơ sở để phân loại, định giá công bằng, đồng thời nâng cao uy tín cho sản phẩm Việt trên trường quốc tế. Phạm vi áp dụng của tiêu chuẩn rất rộng, bao gồm tổ yến thô, yến tinh chế, yến rút lông khô, cho đến các sản phẩm chế biến sâu như yến hũ đóng lọ. Bộ tiêu chuẩn mới của VSFA xây dựng một “bộ lọc” nhiều lớp, buộc các doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt từ khâu nuôi trồng đến đóng gói, đặt chất lượng và an toàn lên hàng đầu.

Tiêu chí đầu tiên là Truy xuất Nguồn gốc, yêu cầu các hộ nuôi phải có Hồ sơ sở hữu nhà yến hợp pháp và duy trì Nhật ký vận hành chi tiết. Mỗi lô hàng phải được gán Mã nhận diện riêng biệt để đảm bảo khả năng truy ngược về nhà yến và thời điểm thu hoạch, chấm dứt tình trạng yến không rõ nguồn gốc. Tiếp theo, Tiêu chí Chất lượng Sản phẩm quy định nghiêm ngặt về chỉ số kỹ thuật như Độ ẩm tối đa 14%, Hàm lượng Protein tối thiểu 40% và Acid Sialic (thành phần quý) phải đạt tối thiểu 4.5%. Đặc biệt, tiêu chuẩn này giới hạn nghiêm ngặt Hàm lượng Nitrite (dưới 30 ppm) và tuyệt đối cấm độc tố vi nấm Aflatoxin, chất tẩy trắng, hay vượt ngưỡng cho phép về Kim loại nặng, nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người tiêu dùng.

Về quy trình Sản xuất và Phân loại, bộ tiêu chuẩn yêu cầu các cơ sở chế biến phải có Giấy phép ATVSTP, HACCP, hoặc ISO. Phương pháp làm sạch bắt buộc là thủ công hoặc sử dụng máy móc chuyên dụng, cấm tuyệt đối hóa chất. Đối với sản phẩm thô, Hiệp hội đưa ra quy chuẩn phân hạng chi tiết dựa trên hình dáng tổ yến. Đồng thời, Tiêu chí Đóng gói và Nhãn mác yêu cầu bao bì an toàn thực phẩm, có Mã QR truy xuất nguồn gốc và các Cảnh báo cần thiết trên nhãn.

Điểm khác biệt lớn nhất là Hệ thống đánh giá mới là thay vì xếp hạng theo sao, Hiệp hội sẽ đánh giá theo nguyên tắc tích điểm tiêu chí. Ví dụ, một doanh nghiệp đạt 25/30 tiêu chí sẽ được công bố minh bạch. Ông Trần Quốc Dũng giải thích rằng, phương pháp này giúp người tiêu dùng tự lựa chọn dựa trên mức độ tuân thủ tiêu chuẩn và khả năng tài chính của mình. Hệ thống này dự kiến sẽ đi vào lộ trình thẩm định hồ sơ, nhà xưởng và tái kiểm định hằng năm, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ của ngành yến sào Việt Nam hướng tới tính chuyên nghiệp và minh bạch quốc tế.