Công bố bản đồ chuỗi giá trị ngành điện – điện tử Việt Nam

Ngày 18/12/2025, tại Hà Nội, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) và Cơ quan Xúc tiến thương mại – đầu tư Hàn Quốc (KOTRA) phối hợp tổ chức Hội thảo Công bố Bản đồ Chuỗi giá trị ngành điện – điện tử Việt Nam.

Tham dự Hội thảo có Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại Bùi Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp Phạm Văn Quân, cùng đại diện các Bộ, ngành liên quan, các hiệp hội, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực điện – điện tử.

Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại Bùi Quang Hưng cho biết, trong hơn một thập kỷ qua, ngành điện – điện tử trở thành một trong những động lực tăng trưởng mạnh mẽ nhất của kinh tế Việt Nam. Đây là ngành không chỉ thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài chất lượng cao từ các tập đoàn đa quốc gia mà còn kéo theo sự phát triển của hàng nghìn doanh nghiệp Việt Nam trong chuỗi cung ứng.

Đến nay, Việt Nam đã đạt được những bước tiến vượt bậc trong ngành điện – điện tử, không chỉ dừng lại ở vai trò là trung tâm sản xuất – lắp ráp, mà còn trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu. Theo số liệu của Cục Hải quan Việt Nam, năm 2024 kim ngạch xuất khẩu của ngành đạt 126,5 tỷ USD và trong 11 tháng đầu năm 2025 đã đạt khoảng 143 tỷ USD, chiếm khoảng 1/3 tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Việt Nam hiện đứng trong nhóm top 10 quốc gia xuất khẩu điện tử lớn nhất thế giới.

Theo Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, bên cạnh sự tăng trưởng mạnh mẽ, ngành điện – điện tử Việt Nam vẫn đối mặt với một số điểm nghẽn như chuỗi cung ứng phân mảnh, thiếu thông tin toàn diện về từng khâu từ linh kiện, bán thành phẩm, lắp ráp đến logistics, kiểm định, R&D; doanh nghiệp nội chưa tham gia sâu vào chuỗi giá trị, chủ yếu ở phân khúc đơn giản…

Trên cơ sở đó, việc xây dựng Bản đồ Chuỗi giá trị ngành điện – điện tử không chỉ là một sáng kiến kỹ thuật, mà còn mang ý nghĩa chiến lược đối với sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp Việt Nam; là hạ tầng thông tin chiến lược phục vụ xúc tiến thương mại, thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đại diện Cục Xúc tiến thương mại tin rằng sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chính phủ, tổ chức quốc tế, hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc cập nhật, hoàn thiện và mở rộng bản đồ trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, Cục Xúc tiến thương mại cam kết sẽ tích cực ứng dụng Bản đồ trong các chương trình xúc tiến thương mại – đầu tư, hội chợ triển lãm, hoạt động kết nối cung – cầu, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp khai thác tốt hơn các cơ hội hợp tác, đổi mới công nghệ và mở rộng thị trường.

Tài liệu này vừa là công cụ giúp các doanh nghiệp nước ngoài tìm thấy đối tác tiềm năng tại Việt Nam để triển khai hoạt động đầu tư, vừa là cơ sở để các cơ quan, doanh nghiệp và hiệp hội tại Việt Nam phân tích cụ thể và hệ thống hơn về việc phải thu hút những doanh nghiệp nào từ nước ngoài để phát triển ngành E&E Việt Nam.

Tại phiên thảo luận, các đại biểu tham dự cho biết, Việt Nam trong những năm gần đây đang xây dựng một hệ sinh thái sản xuất ngày càng hiện đại hóa trên toàn bộ lĩnh vực E&E, từ máy tính, đồ gia dụng, thiết bị công nghiệp, linh kiện ô tô, thiết bị năng lượng tái tạo, thiết bị y tế cho đến đèn chiếu sáng…

Đồng thời, có nhiều tập đoàn lớn trên thế giới đã độc lập hoặc cùng với các đối tác chiến lược tiến vào Việt Nam, xây dựng nền tảng vững chắc cho ngành E&E. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) và doanh nghiệp có quy mô trung bình (MSE) ở nước ngoài ngần ngại đưa ra quyết định đầu tư vào Việt Nam do thiếu thông tin thị trường và chuỗi cung ứng tại địa phương.

Các chuyên gia nhận định, để giải quyết những khó khăn nêu trên và tạo ra động lực cho làn sóng đầu tư thứ hai của các doanh nghiệp SME/MSE nước ngoài vào Việt Nam, cần thực hiện mở rộng đầu tư từ các SME nước ngoài dựa trên Bản đồ chuỗi giá trị và danh bạ này nhằm thúc đẩy chuyển giao công nghệ mạnh mẽ hơn giữa các SME, từ đó đẩy nhanh quá trình nội địa hóa (tự chủ công nghệ) của các doanh nghiệp Việt Nam.